Trước tiên phải nói, lúc trước mình đã hứa sẽ thường xuyên post các bài như kiểu tip, kinh nghiệm cá nhân lên website chính thức của Giáo dục Khai Sáng http://khaisangedu.com/ nhưng dạo này mình bận quá. Bài này cũng k phải là tip gì, chỉ là vài chuyện cá nhân hững lên mà viết ra, rất là không tử tế nên k cho lên website được. Vì vậy mình post lên FB và blog của mình tại stefantran.blogspot.com là những chỗ hoàn toàn cá nhân. Mọi gạch đá đều sẽ bị quăng lại k thương tiếc:))
----------------------------------------------------------------------------------------
Từ vựng là vấn đề muôn thuở trong việc học ngoại ngữ. Không thể phủ nhận khoản này thú vị nhất, mà cũng khó khăn và có phần khổ sở nhất, nhất là khi bạn cảm thấy nó khó khăn và khổ sở. Nói vậy để hiểu rằng cùng cái chuyện học từ - nhớ từ ấy nhưng mỗi người lại có cảm giác khác nhau về nó.
Mình thì hay gào thét thở than chuyện học từ, nhưng kỳ thực với mình nó chưa bao giờ là gánh nặng. Vì mình thích. Quay lại chuyện vì sao mình thích ngoại ngữ, như trong note trước “Tiếng Hàn, yêu và câu chuyện trong ngày” mình đã lý giải. Mình yêu cảm giác tìm thấy một phương tiện mới để miêu tả những điều mình, để biểu đạt tâm hồn của mình, để lấp đầy thêm cuộc sống của mình. Cứ như vậy, mỗi từ mới là một mảnh ghép mới đầy màu sắc, lung linh và bí ẩn. Đằng sau một từ ấy thôi có thể là bao nhiêu câu chuyện bề dày của một nền văn hóa, có thể là bao nhiêu tinh thần và sự tinh túy tích lũy lâu đời.
Nhiều người hay học từ mới kiểu: thấy từ - tra từ điển – nhìn nghĩa (một từ “tương đương” trong tiếng Việt) – nhìn nhìn hoặc chép chép – cố nhét nó vào đầu. Tất nhiên mỗi người sẽ có phương pháp riêng của mình để nhớ từ, nhưng dường như không phải ai cũng hài lòng và hạnh phúc với phương pháp của mình. Đúng như vậy, nếu bạn cảm thấy việc nhớ từ thật khó khăn khổ sở, thì nghĩa là việc đó thật sự khó. Vậy thôi dừng lại đi, có ý nghĩa gì khi bạn làm một việc mà không hạnh phúc với nó.
Mình không có một phương pháp nhớ từ cố định nào. Mình làm mọi trò trên tinh thần không cố nhét từ vào đầu mà cố làm cho nó thấm vào trong con người mình, trở thành một tế bào của mình, một phương tiện để biểu đạt cuộc sống của mình (nói như một vlogger mình subscribe thì là không tàng trữ, phân loại “vũ khí” mà học cách dùng nó vậy). Việc cố nhớ nghĩa của một từ là gì sẽ chẳng có ý nghĩa nếu bạn không thấm chuyện từ ấy muốn biểu đạt điều gì. Nói chuyện mấy trò mình làm (không dám gọi là phương pháp) thì cũng đủ: đọc sách đọc truyện nghe nhạc, tra từ điển thì nhìn và tự đặt ví dụ (mà mấy vd mình đặt thì đảm bảo trình độ bựa:”>), ngó nghiêng mấy dạng từ loại, gắn từ đó với cái gì đó quan trọng và đặc biệt trong cuộc sống của mình; rồi nghe có vẻ kỹ thuật hơn thì có sơ đồ cây, thẻ từ, mindmap ghép ngang ghép dọc…. Mấy trò này chắc nhiều người cũng quen rồi, làm nhiều rồi, nên hiệu quả thì phụ thuộc vào sự chủ động và tích cực của mình thôi.
Nhắc mới nhớ, mình hiếm khi có cảm giác thỏa mãn kiểu mình làm chủ được từ này rồi, vì mỗi văn cảnh nó lại muốn biểu đạt một cái khác nhau, không bao giờ là đủ. Giống y như một trò rượt đuổi đầy kích thích mà mình không ngừng không ngừng chạy theo những con chữ, vừa nhìn vừa nghĩ liệu cũng lúc này, ở đâu đó trên trái đất liệu có ai đó cũng đang nhìn hay đang nói, đang viết từ này hay không, với họ từ này có ý nghĩa thế nào với họ.
Đúng vậy, nếu bạn nghĩ việc này thật thú vị, đích thực học từ sẽ thành một việc thú vị.
“Đời thay đổi khi mình thay đổi”
-----------------------------------------------------------------------
Đừng ném đá vì cái đống mình lảm nhảm trên kia nhé. Xuống dưới này mình sẽ tiết lộ với mọi người cách hiệu quả nhất mình đã dùng để nhớ từ tiếng anh. Mình làm cách này từ cái thời mình mới bắt đầu được ít lâu, tức là thâm niên của nó cũng tầm 1 thập kỷ. Nó giúp mình “ăn” được hàng chục từ mỗi ngày (lúc cao điểm nhất có thể lên đến ~80 từ), giúp mình giữ tỉnh táo chưa phát điên, chưa trầm cảm mà đi qua những ngày tháng quay cuồng trong Tiếng Anh (nếu ai từng ôn tuyển quốc gia, tuyển tỉnh, ôn thi đại học cùng lúc chắc sẽ hiểu cường độ kinh khủng mà mình đã trải qua). Nói luôn là cách này không tên, độ dở hơi khỏi phải bàn và khuyến khích những người giàu trí tưởng tượng kiểu dở hơi như mình=))
Đơn giản lắm. Bạn có thể lấy giấy ra vẽ hoặc ngồi tưởng tượng không thôi cũng được. Nhìn một từ bất kỳ, rồi bắt đầu tưởng tượng ra (hoặc vẽ ra) những ai, cái gì, con gì, chuyện gì xoay quanh người đó, cố tìm từ thể hiện những cái đó. Rồi nghĩ ra một câu chuyện hài hước dở hơi liên quan đến tất cả. Hoặc nếu ngồi trước một dãy từ mới dài ngoằng, mình sẽ bắt đầu hiện ra trong đầu những mối quan hệ rất dở hơi giữa chúng nó.
Câu chuyện là có một ngày, mình ngồi đọc chuyện Bạch Tuyết, với cả Công chúa ngủ trong rừng bản tiếng anh ý, có mấy từ là snow, prince, princess, kiss… Mình bắt đầu nghĩ đến King, Queen, palace, rồi winter, cohabitate (:”>)… một đống từ lặt vặt khác và thế là mình ngồi kể một câu chuyện dở hơi:
”A winter day when the prince was kissing his girlfriend, his father came in. The King thought that they want to cohabitate before marriage, without asking for his permission. Too angry, he decided to made his son get out of his palace. It was cold and snowing when our handsome prince, along with his princess leave their house. The Queen missed him very much and always shouted at her husband “Give my son back to me or we are no longer a couple”. Then after a long time of separation she decided to divorce. Poor the impatient King.”
Xin phép khỏi dịch vì chính mình mình cũng thấy câu chuyện quá dở hơi, nhưng nó có đủ mọi thứ mình cần: có thể sai nọ sai kia nhưng nó đủ đơn giản, đủ nhẹ nhàng, có đủ từ trong đó và do chính mình vừa tưởng tượng vừa viết vừa tự cười như con dở hơi. Viết xong coi như nhớ hết đống từ trong đó luôn^^
Làm theo cách này dĩ nhiên là mình không thể học lẻ vài từ được, có phải nhiều thì chuyện nó mới nóng hổi. Mình viết lâu rồi, khoảng lớp 6, 7 gì đó, lúc đó vốn từ còn ít nên đoạn này cũng ăn đc ~15 từ mới. Nhớ có hồi lớp 10 còn ngồi viết chuyện Mặt trời yêu Trái đất xong đi ngoại tình với Sao Kim vì nó đẹp và đại diện cho tình yêu. Xong rồi Trái đất bị cao huyết áp, động đất sóng thần một trận…. toàn mấy từ khó mà chuyên ngành ý. Đại khái 1 đoạn ngắn ngắn cũng đủ sức cho bạn ~20 từ rồi.
Đúng, nhiều người cũng học từ bằng cách viết câu, nhưng mấu chốt ở chỗ là bạn viết cái gì, lúc viết toát mồ hôi đầm đìa hay phởn phơ ngồi cười ngơ như con dở, viết xong có nhớ không hay lại chỉ thở phào như kiểu làm xong bài tập. Kinh nghiệm của mình là viết ngắn thôi, mấy chuyện bình thường nhẹ nhàng, nhạt nhạt nhảm nhảm thôi thì sẽ không thấy nặng nề. Đừng viết mấy cái quá nghiêm túc, đừng viết chuyện gì mà bạn không thích hay không quan tâm. Nói chung vẫn là làm gì mà làm bạn thấy vui.
Đó là thời học tiếng Anh. Như đã khoe, bây giờ mình đang học tiếng Hàn, đồng thời thử nghiệm vài trò mới mình nghĩ ra với chỗ từ mới. Hiệu quả sẽ update sau:D
p/s: sao cứ thấy cái note này nhạt nhạt =.=”
